1e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek//==- ObjCUnusedIVarsChecker.cpp - Check for unused ivars --------*- C++ -*-==//
2395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek//
3395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek//                     The LLVM Compiler Infrastructure
4395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek//
5395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek// This file is distributed under the University of Illinois Open Source
6395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek// License. See LICENSE.TXT for details.
7395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek//
8395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek//===----------------------------------------------------------------------===//
9395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek//
10395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek//  This file defines a CheckObjCUnusedIvars, a checker that
11395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek//  analyzes an Objective-C class's interface/implementation to determine if it
12395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek//  has any ivars that are never accessed.
13395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek//
14395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek//===----------------------------------------------------------------------===//
15395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek
167dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis#include "ClangSACheckers.h"
172fa67efeaf66a9332c30a026dc1c21bef6c33a6cBenjamin Kramer#include "clang/AST/Attr.h"
18395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek#include "clang/AST/DeclObjC.h"
192fa67efeaf66a9332c30a026dc1c21bef6c33a6cBenjamin Kramer#include "clang/AST/Expr.h"
202fa67efeaf66a9332c30a026dc1c21bef6c33a6cBenjamin Kramer#include "clang/AST/ExprObjC.h"
21395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek#include "clang/Basic/LangOptions.h"
2258652887b08da3207226ec6d8bdb59ec0e96edfeBenjamin Kramer#include "clang/Basic/SourceManager.h"
2355fc873017f10f6f566b182b70f6fc22aefa3464Chandler Carruth#include "clang/StaticAnalyzer/Core/BugReporter/BugReporter.h"
2455fc873017f10f6f566b182b70f6fc22aefa3464Chandler Carruth#include "clang/StaticAnalyzer/Core/BugReporter/PathDiagnostic.h"
2555fc873017f10f6f566b182b70f6fc22aefa3464Chandler Carruth#include "clang/StaticAnalyzer/Core/Checker.h"
26395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek
27395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenekusing namespace clang;
289ef6537a894c33003359b1f9b9676e9178e028b7Ted Kremenekusing namespace ento;
29395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek
30395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenekenum IVarState { Unused, Used };
310b2dd776318e612c682d32e1f4ca70f7b223c05eTed Kremenektypedef llvm::DenseMap<const ObjCIvarDecl*,IVarState> IvarUsageMap;
32395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek
339c378f705405d37f49795d5e915989de774fe11fTed Kremenekstatic void Scan(IvarUsageMap& M, const Stmt *S) {
34395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek  if (!S)
35395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek    return;
361eb4433ac451dc16f4133a88af2d002ac26c58efMike Stump
3735ffcf3c2a054ee124fe8d47152c5d1bcdf86261Ted Kremenek  if (const ObjCIvarRefExpr *Ex = dyn_cast<ObjCIvarRefExpr>(S)) {
3835ffcf3c2a054ee124fe8d47152c5d1bcdf86261Ted Kremenek    const ObjCIvarDecl *D = Ex->getDecl();
39395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek    IvarUsageMap::iterator I = M.find(D);
400b2dd776318e612c682d32e1f4ca70f7b223c05eTed Kremenek    if (I != M.end())
410b2dd776318e612c682d32e1f4ca70f7b223c05eTed Kremenek      I->second = Used;
42694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek    return;
43395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek  }
441eb4433ac451dc16f4133a88af2d002ac26c58efMike Stump
4535ffcf3c2a054ee124fe8d47152c5d1bcdf86261Ted Kremenek  // Blocks can reference an instance variable of a class.
4635ffcf3c2a054ee124fe8d47152c5d1bcdf86261Ted Kremenek  if (const BlockExpr *BE = dyn_cast<BlockExpr>(S)) {
4735ffcf3c2a054ee124fe8d47152c5d1bcdf86261Ted Kremenek    Scan(M, BE->getBody());
4835ffcf3c2a054ee124fe8d47152c5d1bcdf86261Ted Kremenek    return;
4935ffcf3c2a054ee124fe8d47152c5d1bcdf86261Ted Kremenek  }
5035ffcf3c2a054ee124fe8d47152c5d1bcdf86261Ted Kremenek
515ec351c9507f12d5bede569c51d5257fad167134Anna Zaks  if (const PseudoObjectExpr *POE = dyn_cast<PseudoObjectExpr>(S))
525ec351c9507f12d5bede569c51d5257fad167134Anna Zaks    for (PseudoObjectExpr::const_semantics_iterator
535ec351c9507f12d5bede569c51d5257fad167134Anna Zaks        i = POE->semantics_begin(), e = POE->semantics_end(); i != e; ++i) {
545ec351c9507f12d5bede569c51d5257fad167134Anna Zaks      const Expr *sub = *i;
555ec351c9507f12d5bede569c51d5257fad167134Anna Zaks      if (const OpaqueValueExpr *OVE = dyn_cast<OpaqueValueExpr>(sub))
565ec351c9507f12d5bede569c51d5257fad167134Anna Zaks        sub = OVE->getSourceExpr();
575ec351c9507f12d5bede569c51d5257fad167134Anna Zaks      Scan(M, sub);
585ec351c9507f12d5bede569c51d5257fad167134Anna Zaks    }
595ec351c9507f12d5bede569c51d5257fad167134Anna Zaks
600b2dd776318e612c682d32e1f4ca70f7b223c05eTed Kremenek  for (Stmt::const_child_iterator I=S->child_begin(),E=S->child_end(); I!=E;++I)
61694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek    Scan(M, *I);
62694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek}
63694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek
649c378f705405d37f49795d5e915989de774fe11fTed Kremenekstatic void Scan(IvarUsageMap& M, const ObjCPropertyImplDecl *D) {
65694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek  if (!D)
66694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek    return;
671eb4433ac451dc16f4133a88af2d002ac26c58efMike Stump
689c378f705405d37f49795d5e915989de774fe11fTed Kremenek  const ObjCIvarDecl *ID = D->getPropertyIvarDecl();
69694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek
70694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek  if (!ID)
71694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek    return;
721eb4433ac451dc16f4133a88af2d002ac26c58efMike Stump
73694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek  IvarUsageMap::iterator I = M.find(ID);
740b2dd776318e612c682d32e1f4ca70f7b223c05eTed Kremenek  if (I != M.end())
750b2dd776318e612c682d32e1f4ca70f7b223c05eTed Kremenek    I->second = Used;
76395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek}
77395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek
789c378f705405d37f49795d5e915989de774fe11fTed Kremenekstatic void Scan(IvarUsageMap& M, const ObjCContainerDecl *D) {
798fa3a1a6732dda5e4bd8815cc64ab516da5c19fcTed Kremenek  // Scan the methods for accesses.
80651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines  for (const auto *I : D->instance_methods())
81651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines    Scan(M, I->getBody());
82e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek
83e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek  if (const ObjCImplementationDecl *ID = dyn_cast<ObjCImplementationDecl>(D)) {
848fa3a1a6732dda5e4bd8815cc64ab516da5c19fcTed Kremenek    // Scan for @synthesized property methods that act as setters/getters
858fa3a1a6732dda5e4bd8815cc64ab516da5c19fcTed Kremenek    // to an ivar.
86651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines    for (const auto *I : ID->property_impls())
87651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines      Scan(M, I);
88e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek
89e8ec699167a7c3a2872feefd03e0ea2fabb980e0Ted Kremenek    // Scan the associated categories as well.
90651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines    for (const auto *Cat : ID->getClassInterface()->visible_categories()) {
91d329724745b49f894b768d47275b7c2713106e89Douglas Gregor      if (const ObjCCategoryImplDecl *CID = Cat->getImplementation())
92e8ec699167a7c3a2872feefd03e0ea2fabb980e0Ted Kremenek        Scan(M, CID);
93e8ec699167a7c3a2872feefd03e0ea2fabb980e0Ted Kremenek    }
948fa3a1a6732dda5e4bd8815cc64ab516da5c19fcTed Kremenek  }
958fa3a1a6732dda5e4bd8815cc64ab516da5c19fcTed Kremenek}
968fa3a1a6732dda5e4bd8815cc64ab516da5c19fcTed Kremenek
97b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenekstatic void Scan(IvarUsageMap &M, const DeclContext *C, const FileID FID,
98b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek                 SourceManager &SM) {
99651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines  for (const auto *I : C->decls())
100651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines    if (const auto *FD = dyn_cast<FunctionDecl>(I)) {
101b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek      SourceLocation L = FD->getLocStart();
102e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek      if (SM.getFileID(L) == FID)
103b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek        Scan(M, FD->getBody());
104b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek    }
105b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek}
106b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek
1077dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidisstatic void checkObjCUnusedIvar(const ObjCImplementationDecl *D,
108651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines                                BugReporter &BR,
109651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines                                const CheckerBase *Checker) {
110395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek
1119c378f705405d37f49795d5e915989de774fe11fTed Kremenek  const ObjCInterfaceDecl *ID = D->getClassInterface();
112395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek  IvarUsageMap M;
113395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek
114395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek  // Iterate over the ivars.
115651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines  for (const auto *Ivar : ID->ivars()) {
116e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek    // Ignore ivars that...
117e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek    // (a) aren't private
118e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek    // (b) explicitly marked unused
119e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek    // (c) are iboutlets
120ed50a8a7a8b5fbb5d365b39c81ec389e19e4360eTed Kremenek    // (d) are unnamed bitfields
121651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines    if (Ivar->getAccessControl() != ObjCIvarDecl::Private ||
122651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines        Ivar->hasAttr<UnusedAttr>() || Ivar->hasAttr<IBOutletAttr>() ||
123651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines        Ivar->hasAttr<IBOutletCollectionAttr>() ||
124651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines        Ivar->isUnnamedBitfield())
125395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek      continue;
1261eb4433ac451dc16f4133a88af2d002ac26c58efMike Stump
127651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines    M[Ivar] = Unused;
128395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek  }
129395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek
130395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek  if (M.empty())
131395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek    return;
132e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek
1338fa3a1a6732dda5e4bd8815cc64ab516da5c19fcTed Kremenek  // Now scan the implementation declaration.
1348fa3a1a6732dda5e4bd8815cc64ab516da5c19fcTed Kremenek  Scan(M, D);
1351eb4433ac451dc16f4133a88af2d002ac26c58efMike Stump
136b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek  // Any potentially unused ivars?
137b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek  bool hasUnused = false;
138b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek  for (IvarUsageMap::iterator I = M.begin(), E = M.end(); I!=E; ++I)
139b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek    if (I->second == Unused) {
140b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek      hasUnused = true;
141b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek      break;
142b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek    }
143e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek
144b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek  if (!hasUnused)
145b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek    return;
146e3972a902d4a6f61fb21df092da2cace2b16cb3eTed Kremenek
147b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek  // We found some potentially unused ivars.  Scan the entire translation unit
148b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek  // for functions inside the @implementation that reference these ivars.
149b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek  // FIXME: In the future hopefully we can just use the lexical DeclContext
150b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek  // to go from the ObjCImplementationDecl to the lexically "nested"
151b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek  // C functions.
152b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek  SourceManager &SM = BR.getSourceManager();
153b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek  Scan(M, D->getDeclContext(), SM.getFileID(D->getLocation()), SM);
154b221e4fb46f6e35b0721399ed2734daadbcc1f00Ted Kremenek
155395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek  // Find ivars that are unused.
156395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek  for (IvarUsageMap::iterator I = M.begin(), E = M.end(); I!=E; ++I)
157395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek    if (I->second == Unused) {
15853ba0b636194dbeaa65a6f85316c9397a0c5298bTed Kremenek      std::string sbuf;
15953ba0b636194dbeaa65a6f85316c9397a0c5298bTed Kremenek      llvm::raw_string_ostream os(sbuf);
160b8989f27f116ff2400e92a52c067a69846119eb5Benjamin Kramer      os << "Instance variable '" << *I->first << "' in class '" << *ID
161694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek         << "' is never used by the methods in its @implementation "
162694eefb7452dd650bae16e1026571ab5a43a74fcTed Kremenek            "(although it may be used by category methods).";
163cc87ba2b950cfef2ef43019627330975a7daf73aTed Kremenek
164590dd8e0959d8df5621827768987c4792b74fc06Anna Zaks      PathDiagnosticLocation L =
165590dd8e0959d8df5621827768987c4792b74fc06Anna Zaks        PathDiagnosticLocation::create(I->first, BR.getSourceManager());
166651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines      BR.EmitBasicReport(D, Checker, "Unused instance variable", "Optimization",
167590dd8e0959d8df5621827768987c4792b74fc06Anna Zaks                         os.str(), L);
168395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek    }
169395aaf20d6e1ab04741562dc6b7d47164bcbd87eTed Kremenek}
1707dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis
1717dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis//===----------------------------------------------------------------------===//
1727dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis// ObjCUnusedIvarsChecker
1737dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis//===----------------------------------------------------------------------===//
1747dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis
1757dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidisnamespace {
176ec8605f1d7ec846dbf51047bfd5c56d32d1ff91cArgyrios Kyrtzidisclass ObjCUnusedIvarsChecker : public Checker<
1777dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis                                      check::ASTDecl<ObjCImplementationDecl> > {
1787dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidispublic:
1797dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis  void checkASTDecl(const ObjCImplementationDecl *D, AnalysisManager& mgr,
1807dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis                    BugReporter &BR) const {
181651f13cea278ec967336033dd032faef0e9fc2ecStephen Hines    checkObjCUnusedIvar(D, BR, this);
1827dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis  }
1837dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis};
1847dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis}
1857dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis
1867dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidisvoid ento::registerObjCUnusedIvarsChecker(CheckerManager &mgr) {
1877dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis  mgr.registerChecker<ObjCUnusedIvarsChecker>();
1887dd445ec20e704846cfbdb132e56539280d71311Argyrios Kyrtzidis}
189