SimpleStreamChecker.cpp revision edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2
1d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//===-- SimpleStreamChecker.cpp -----------------------------------------*- C++ -*--//
2d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//
3d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//                     The LLVM Compiler Infrastructure
4d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//
5d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks// This file is distributed under the University of Illinois Open Source
6d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks// License. See LICENSE.TXT for details.
7d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//
8d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//===----------------------------------------------------------------------===//
9d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//
10d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks// Defines a checker for proper use of fopen/fclose APIs.
11d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//   - If a file has been closed with fclose, it should not be accessed again.
12d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//   Accessing a closed file results in undefined behavior.
13d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//   - If a file was opened with fopen, it must be closed with fclose before
14d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//   the execution ends. Failing to do so results in a resource leak.
15d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//
16d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks//===----------------------------------------------------------------------===//
17d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
18d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks#include "ClangSACheckers.h"
19d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks#include "clang/StaticAnalyzer/Core/Checker.h"
20d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks#include "clang/StaticAnalyzer/Core/BugReporter/BugType.h"
21d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks#include "clang/StaticAnalyzer/Core/PathSensitive/CheckerContext.h"
22d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
23d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaksusing namespace clang;
24d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaksusing namespace ento;
25d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
26d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaksnamespace {
27d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zakstypedef llvm::SmallVector<SymbolRef, 2> SymbolVector;
28d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
29d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaksstruct StreamState {
3032133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaksprivate:
31d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  enum Kind { Opened, Closed } K;
32d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  StreamState(Kind InK) : K(InK) { }
33d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
3432133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zakspublic:
35d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  bool isOpened() const { return K == Opened; }
36d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  bool isClosed() const { return K == Closed; }
37d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
38d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  static StreamState getOpened() { return StreamState(Opened); }
39d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  static StreamState getClosed() { return StreamState(Closed); }
40d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
41d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  bool operator==(const StreamState &X) const {
42d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks    return K == X.K;
43d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  }
44d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  void Profile(llvm::FoldingSetNodeID &ID) const {
45d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks    ID.AddInteger(K);
46d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  }
47d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks};
48d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
4932f38c11642ddeaeb6c4ffb1e589ab444c825f6eJordan Roseclass SimpleStreamChecker : public Checker<check::PostStmt<CallExpr>,
5032f38c11642ddeaeb6c4ffb1e589ab444c825f6eJordan Rose                                           check::PreStmt<CallExpr>,
5132f38c11642ddeaeb6c4ffb1e589ab444c825f6eJordan Rose                                           check::DeadSymbols > {
52d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
53d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  mutable IdentifierInfo *IIfopen, *IIfclose;
54d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
5532f38c11642ddeaeb6c4ffb1e589ab444c825f6eJordan Rose  OwningPtr<BugType> DoubleCloseBugType;
5632f38c11642ddeaeb6c4ffb1e589ab444c825f6eJordan Rose  OwningPtr<BugType> LeakBugType;
57d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
58d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  void initIdentifierInfo(ASTContext &Ctx) const;
59d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
60d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  void reportDoubleClose(SymbolRef FileDescSym,
61d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks                         const CallExpr *Call,
62d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks                         CheckerContext &C) const;
63d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
6432f38c11642ddeaeb6c4ffb1e589ab444c825f6eJordan Rose  void reportLeaks(SymbolVector LeakedStreams,
6532f38c11642ddeaeb6c4ffb1e589ab444c825f6eJordan Rose                   CheckerContext &C,
6632f38c11642ddeaeb6c4ffb1e589ab444c825f6eJordan Rose                   ExplodedNode *ErrNode) const;
67d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
68d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zakspublic:
6932133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks  SimpleStreamChecker();
70d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
71d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  /// Process fopen.
72d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  void checkPostStmt(const CallExpr *Call, CheckerContext &C) const;
73d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  /// Process fclose.
74d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  void checkPreStmt(const CallExpr *Call, CheckerContext &C) const;
75d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
76d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  void checkDeadSymbols(SymbolReaper &SymReaper, CheckerContext &C) const;
77d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks};
78d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
79d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks} // end anonymous namespace
80d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
81d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks/// The state of the checker is a map from tracked stream symbols to their
82ac150f2619efcadbf23acd6e86695b5412723eb1Anna Zaks/// state. Let's store it in the ProgramState.
83ac150f2619efcadbf23acd6e86695b5412723eb1Anna ZaksREGISTER_MAP_WITH_PROGRAMSTATE(StreamMap, SymbolRef, StreamState)
84d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
8532133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna ZaksSimpleStreamChecker::SimpleStreamChecker() : IIfopen(0), IIfclose(0) {
8632133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks  // Initialize the bug types.
8732133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks  DoubleCloseBugType.reset(new BugType("Double fclose",
8832133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks                                       "Unix Stream API Error"));
8932133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks
9032133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks  LeakBugType.reset(new BugType("Resource Leak",
9132133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks                                "Unix Stream API Error"));
9232133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks  // Sinks are higher importance bugs as well as calls to assert() or exit(0).
9332133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks  LeakBugType->setSuppressOnSink(true);
9432133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks}
9532133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks
96d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaksvoid SimpleStreamChecker::checkPostStmt(const CallExpr *Call,
97d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks                                        CheckerContext &C) const {
98d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  initIdentifierInfo(C.getASTContext());
99d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
100d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  if (C.getCalleeIdentifier(Call) != IIfopen)
101d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks    return;
102d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
103d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  // Get the symbolic value corresponding to the file handle.
104d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  SymbolRef FileDesc = C.getSVal(Call).getAsSymbol();
105d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  if (!FileDesc)
106d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks    return;
107d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
108d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  // Generate the next transition (an edge in the exploded graph).
109d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  ProgramStateRef State = C.getState();
110d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  State = State->set<StreamMap>(FileDesc, StreamState::getOpened());
111d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  C.addTransition(State);
112d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks}
113d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
114d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaksvoid SimpleStreamChecker::checkPreStmt(const CallExpr *Call,
115d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks                                       CheckerContext &C) const {
116d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  initIdentifierInfo(C.getASTContext());
117d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
118360b29c52a4c10f9d4c031d84d962ed2a4d58263Anna Zaks  if (C.getCalleeIdentifier(Call) != IIfclose || Call->getNumArgs() != 1)
119d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks    return;
120d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
121d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  // Get the symbolic value corresponding to the file handle.
122d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  SymbolRef FileDesc = C.getSVal(Call->getArg(0)).getAsSymbol();
123d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  if (!FileDesc)
124d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks    return;
125d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
126d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  // Check if the stream has already been closed.
127d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  ProgramStateRef State = C.getState();
128d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  const StreamState *SS = State->get<StreamMap>(FileDesc);
129bbb751a1788c461bc9765ec3387536cad6b52619Anna Zaks  if (SS && SS->isClosed()) {
130d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks    reportDoubleClose(FileDesc, Call, C);
131bbb751a1788c461bc9765ec3387536cad6b52619Anna Zaks    return;
132bbb751a1788c461bc9765ec3387536cad6b52619Anna Zaks  }
133d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
134d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  // Generate the next transition, in which the stream is closed.
135d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  State = State->set<StreamMap>(FileDesc, StreamState::getClosed());
136d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  C.addTransition(State);
137d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks}
138d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
139edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaksstatic bool isLeaked(SymbolRef Sym, const StreamState &SS,
140edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks                     bool IsSymDead, ProgramStateRef State) {
141edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks  if (IsSymDead && SS.isOpened()) {
142edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks    // If a symbol is NULL, assume that fopen failed on this path.
143edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks    // A symbol should only be considered leaked if it is non-null.
144edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks    ConstraintManager &CMgr = State->getConstraintManager();
145edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks    ConditionTruthVal OpenFailed = CMgr.isNull(State, Sym);
146edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks    return !OpenFailed.isConstrainedTrue();
147edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks  }
148edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks  return false;
149edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks}
150edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks
151d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaksvoid SimpleStreamChecker::checkDeadSymbols(SymbolReaper &SymReaper,
152d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks                                           CheckerContext &C) const {
153d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  ProgramStateRef State = C.getState();
154d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  SymbolVector LeakedStreams;
155edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks  StreamMapTy TrackedStreams = State->get<StreamMap>();
156360b29c52a4c10f9d4c031d84d962ed2a4d58263Anna Zaks  for (StreamMapTy::iterator I = TrackedStreams.begin(),
157ec8d420d4fa57fc6b5a5a2b1446742e976a7ba00Jordan Rose                             E = TrackedStreams.end(); I != E; ++I) {
158d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks    SymbolRef Sym = I->first;
159edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks    bool IsSymDead = SymReaper.isDead(Sym);
160edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks
161edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks    // Collect leaked symbols.
162edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks    if (isLeaked(Sym, I->second, IsSymDead, State))
163edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks      LeakedStreams.push_back(Sym);
164edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks
165edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks    // Remove the dead symbol from the streams map.
166edd07f40ce13eb64537e9bd3af2bec4847a90fb2Anna Zaks    if (IsSymDead)
167d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks      State = State->remove<StreamMap>(Sym);
168d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  }
169d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
17032133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks  ExplodedNode *N = C.addTransition(State);
17132133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks  reportLeaks(LeakedStreams, C, N);
172d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks}
173d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
174d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaksvoid SimpleStreamChecker::reportDoubleClose(SymbolRef FileDescSym,
175d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks                                            const CallExpr *CallExpr,
176d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks                                            CheckerContext &C) const {
177d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  // We reached a bug, stop exploring the path here by generating a sink.
178d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  ExplodedNode *ErrNode = C.generateSink();
17932133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks  // If we've already reached this node on another path, return.
180d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  if (!ErrNode)
181d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks    return;
182d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
183d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  // Generate the report.
184d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  BugReport *R = new BugReport(*DoubleCloseBugType,
185d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks      "Closing a previously closed file stream", ErrNode);
186d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  R->addRange(CallExpr->getSourceRange());
187d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  R->markInteresting(FileDescSym);
188785950e59424dca7ce0081bebf13c0acd2c4fff6Jordan Rose  C.emitReport(R);
189d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks}
190d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
19132133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaksvoid SimpleStreamChecker::reportLeaks(SymbolVector LeakedStreams,
19232133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks                                               CheckerContext &C,
19332133cfb333510ba94aff040067713c0b32d58c5Anna Zaks                                               ExplodedNode *ErrNode) const {
194d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  // Attach bug reports to the leak node.
195bdbb17b81ca02f0279909836668420351b7f24c1Anna Zaks  // TODO: Identify the leaked file descriptor.
196d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  for (llvm::SmallVector<SymbolRef, 2>::iterator
197d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks      I = LeakedStreams.begin(), E = LeakedStreams.end(); I != E; ++I) {
198d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks    BugReport *R = new BugReport(*LeakBugType,
199d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks        "Opened file is never closed; potential resource leak", ErrNode);
200bdbb17b81ca02f0279909836668420351b7f24c1Anna Zaks    R->markInteresting(*I);
201785950e59424dca7ce0081bebf13c0acd2c4fff6Jordan Rose    C.emitReport(R);
202d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  }
203d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks}
204d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
205d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaksvoid SimpleStreamChecker::initIdentifierInfo(ASTContext &Ctx) const {
206d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  if (IIfopen)
207d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks    return;
208d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  IIfopen = &Ctx.Idents.get("fopen");
209d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  IIfclose = &Ctx.Idents.get("fclose");
210d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks}
211d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks
212d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaksvoid ento::registerSimpleStreamChecker(CheckerManager &mgr) {
213d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks  mgr.registerChecker<SimpleStreamChecker>();
214d65e55d691655462880ffd51c10784955ab6a362Anna Zaks}
215